Jakiś czas temu mój znajomy (osoba „mocno techniczna”) informację o tym, że zajmuję się psychologią pozytywną, skwitował: „A, to takie upiększanie rzeczywistości”.
Niektórym kojarzy się ona też z hasłami typu: „możesz wszystko”. Dlatego wyjaśniam – czym jest i czym się zajmuje psychologia pozytywna.
Co na ten temat mówi M. Seligman, uważany za ojca tego nurtu?
Twierdzi tak: „Psychologia pozytywna koncentruje się na tym, co sprawia, że życie jest warte życia.
Jej badania i praktyka mają wyjaśnić tajemnicę ludzkiej siły i przyczyniać się do jej wzrostu”.
Przez wiele lat psychologia zajmowała się przede wszystkim naszymi słabościami – tym, co było nie tak.
Psychologia pozytywna poszerza tę wiedzę o radość życia, szczęście, spełnienie.
Eksponuje pozytywną stronę naszego funkcjonowania – przyjemne doznania, mocne strony oraz możliwości rozwojowe. Jest w niej też miejsce dla trudnych emocji, trudnych doświadczeń, z których składa się nasze życie.
Jest wiele definicji i określeń psychologii pozytywnej. Wybrałam te, które do mnie najmocniej przemawiają:
- „Obiektem zainteresowania jest zwykły człowiek, któremu pomimo trudności udaje się wieść szczęśliwe i sensowne życie.” (Sheldon i King)
- „Psychologia pozytywna jest skoncentrowana na dobrym życiu. Jej celem jest wyjaśnienie od czego ono zależy oraz opracowanie oddziaływań pomagającym ludziom w jego osiąganiu” (Ewa Trzebińska).
Psychologia pozytywna to stosunkowo młoda dziedzina nauki. Cały czas się rozwija i ewaluuje. Zmieniał się też jej główny przedmiot zainteresowania.
Początkowo zajmowała się przede wszystkim szczęściem, a jej celem było zwiększenie zadowolenia z życia. Obecnie, jak twierdzi M. Seligman „przedmiotem psychologii pozytywnej jest dobrostan”. Psychologia pozytywna nie daje uproszczonych wskazówek jak żyć, co robić, by być szczęśliwym. Nie daje gotowych „recept”, które można znaleźć w różnych poradnikach.
Patrzenie na świat przez „czyste okulary”
Zetknęłam się z określeniem, które bardzo mi odpowiada, że psychologia pozytywna nie jest patrzeniem na świat przez różowe, tylko przez „czyste okulary”.
Moje podejście do świata, ludzi jest empatyczne i czułe, a jednocześnie jestem pragmatykiem i mam analityczny styl myślenia.
Dlatego czuję ścisk w ciele i zgrzytam, gdy słyszę lub czytam bezrefleksyjne stwierdzenia „ możesz mieć wszystko, co tylko sobie wymarzysz”, „możesz być tym, kim tylko chcesz być”.
-
-
- Na jakiej podstawie ktoś tak twierdzi?
- Co ktoś o mnie wie, że uważa, że wszystko mogę osiągnąć?
-
To prawda – mogę wiele.
Mogę osiągnąć bardzo dużo, ale nie wszystko jest w moim zasięgu.
I właśnie dlatego psychologia pozytywna jest mi bliska.
To podejście, które opisuje rzeczywistość taką, jaka jest. Jaka jest widoczna przez „czyste okulary” – bez lukrowanych filtrów i sztucznych uśmiechów.
Psychologia pozytywna koncentruje się na opisywaniu i gromadzeniu rzetelnej wiedzy.
Szuka związków pomiędzy tym, jak funkcjonujemy a jakością naszego życia.
„Sprawdza, czy to, co ludzie uważają za dobre, faktycznie przynosi takie efekty, jakich oczekujemy” (E. Trzebińska).
Profesor Sonia Lyubomirsk, jedna z badaczek, zajmująca się psychologią pozytywną mówi tak:
„Każda wskazówka, którą daję, jest poparta badaniami naukowymi, jeśli dowody są w jakichś obszarach niejasne lub niepełne, piszę o tym wprost”.
Metody, narzędzia interwencji psychologii pozytywnej i ich skuteczność jest potwierdzona naukowo.
Jakie są główne obszary zainteresowania psychologii pozytywnej?
Skupia się na poszukiwaniu zasobów, dzięki którym możemy:
- podnieść jakość naszego życia,
- wieść szczęśliwe, pełne sensu i wartościowe życie,
- łatwiej mierzyć się z trudnościami,
- mieć dobre życie, mimo trudnych momentów, kryzysów.
Poszukuje odpowiedzi na pytania:
- Co warunkuje nasz sukces?
- Skąd bierze się nasza siła?
- Jakie są stałe psychiczne właściwości, które pomagają nam nie tylko wieść dobre, wartościowe życie, ale i podnosić się z życiowych trudności.
Psychologia pozytywna szuka rozwiązań i podpowiedzi, które pomagają ludziom rozkwitać i żyć pełniej.
Bibliografia:
Seligman M. E.P., Pełnia życia, Poznań, 2011
Trzebińska E., Psychologia pozytywna, Warszawa 2008
Lyubomirsky S., Wybierz szczęście, Warszawa 2020